Antalya’da Kentsel Dönüşüm Nereden Başlamalı?

Antalya, son yıllarda hem göç hem de yatırımla hızlı büyüyen bir şehir. Ancak bu büyümenin en kritik ayağı kentsel dönüşüm. Çünkü şehrin merkezindeki birçok yapı 30-40 yılı geride bıraktı ve depreme dayanıklılık tartışması artık ertelenemez. Peki dönüşümün ilk adresi neresi olmalı? Muratpaşa mı, Kepez mi, yoksa Lara mı?

Bu yazıda, zemin yapısı + binaların yaşı + yerel yönetim iradesi üçgeninde Antalya’nın kentsel dönüşüm önceliklerini ele alacaksın.

Muratpaşa: Merkezde Yaşlı Yapılar

Muratpaşa, Antalya’nın kalbi. Ancak aynı zamanda 1980–1990 arasında yoğun yapılaşan bölgelerden biri.

• Zemin: Sahil bandına yakın kısımlar sağlam kayalık zeminlere oturuyor. Ama eski yerleşim alanlarında dolgu ve yumuşak zemin de var.

• Yapı yaşı: Şehir merkezinde bugün hâlâ kullanılan binaların büyük bölümü 30 yılın üzerinde. Deprem yönetmeliği öncesi yapılan çok sayıda apartman mevcut.

• Yerel irade: Muratpaşa Belediyesi dönüşüm konusunda planlamalar yapıyor ama mülk sahiplerinin anlaşma oranı düşük. Küçük parseller ve kat maliklerinin çokluğu süreci yavaşlatıyor.

Sonuç: Risk yüksek ama uygulama zor. Bu nedenle Muratpaşa, teknik açıdan öncelikli ama pratikte en sancılı bölgelerden biri.

Kepez: Geniş Alanlar, Yüksek Risk

Kepez, Antalya’nın en hızlı büyüyen ilçesi. Aynı zamanda çarpık yapılaşmanın en yoğun olduğu bölge.

• Zemin: Kepez’in büyük bölümü sert zemin üzerinde olsa da, bazı bölgelerde dere yatakları ve gevşek dolgu alanlar risk oluşturuyor.

• Yapı yaşı: 1990 sonrası hızlı göçle yapılan, düşük maliyetli çok sayıda bina var. Çoğu düşük standartlı, ruhsat sıkıntılı veya mühendislik hizmeti almamış.

• Yerel irade: Kepez Belediyesi dönüşüm için büyük parsel bazlı projeleri teşvik ediyor. Bu sayede uygulama şansı Muratpaşa’ya göre daha yüksek.

Sonuç: Kentsel dönüşümün en gerçekçi başlangıç noktası Kepez. Hem risk yüksek hem de alan geniş, parsel birleşmeleri daha kolay.

Lara (Güzeloba – Çağlayan – Fener): Konforlu Ama İhmal Edilmemeli

Lara, Antalya’nın prestijli bölgelerinden. Fiyatlar yüksek, yaşam kalitesi farklı bir ligde.

• Zemin: Lara sahil hattı sağlam kayalık zemin üzerinde. Ancak Konyaaltı gibi kıyıya paralel bazı bölgelerde yeraltı suyu yüksekliği dikkat çekiyor.

• Yapı yaşı: 2000 sonrası yapılan konutlar daha yaygın olsa da, 1990 öncesi apartmanlar hâlâ ayakta. Özellikle Fener ve Çağlayan’da eski siteler dönüşüm bekliyor.

• Yerel irade: Bölge sakinleri ekonomik gücü nedeniyle dönüşüme daha açık. Ancak rant beklentileri süreci uzatabiliyor.

Sonuç: Bugün değilse bile, orta vadede dönüşümün gündeme geleceği bölge Lara. Yüksek değerli gayrimenkuller, dönüşümü kaçınılmaz kılıyor.

Sonuç

Antalya’da kentsel dönüşümün öncelikli adresi Kepez. Çünkü riskli yapı stoğu fazla, dönüşüm alanı geniş ve uygulama olasılığı yüksek. Muratpaşa ise teknik olarak en kırılgan ama uygulama en sancılı ilçe. Lara’da ise zaman faktörü var: bugün konforlu görünen yapılar 10 yıl içinde dönüşüm gündemine girecek.

Antalya’da ev almayı, arsa yatırımı yapmayı veya mevcut binanda dönüşüm sürecine girmeyi düşünüyorsan; zemin etüdü, yapı yaşı ve yerel belediye yaklaşımı üçlüsünü birlikte değerlendirmen gerekiyor.